Zgodnie z treścią § 2 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia w sprawie rodzaju dokumentów1 wykonawca składając wykaz dostaw lub usług powinien załączyć wraz z nimi dowody, określające czy te dostawy lub usługi zostały wykonane lub są wykonywane należycie. Dowodami takimi są między innymi referencje wystawione przez zamawiającego. Podobnie w przypadku składania wykazu wykonanych robót budowlanych, powinny zostać do niego dołączone dowody określające, czy roboty zostały wykonane należycie, w szczególności, czy zostały wykonane zgodnie z przepisami prawa budowlanego i prawidłowo ukończone.
Dokument potwierdzający należyte wykonanie zamówienia
Celem referencji składanych przez wykonawców na gruncie prawa zamówień publicznych nie jest jednak wykazanie spełniania warunku udziału w postępowaniu, lecz jedynie potwierdzenie należytego wykonania usługi, dostawy lub roboty budowlanej przedstawionej w wykazie.
Z uwagi na fakt, że referencje są wystawiane przez podmiot, na rzecz którego było wykonywane zamówienie, wykonawcy niejednokrotnie nie mają wpływu na ich treść. Co ważne, referencje nie muszą dokładnie wskazywać, jakie konkretnie elementy, czy prace zostały wykonane w ramach danego zamówienia np. kubatura obiektu, poszczególne prace składające się na roboty budowlane czy dokładny wymiar świadczonej usługi. Takie informacje wykonawca wskaże bowiem w wykazie. Zatem referencje nie muszą zawierać wszystkich szczegółowych informacji wymaganych w treści warunku udziału w postępowaniu, powinny jednak uzupełniać wykaz o element potwierdzenia należytego wykonania zamówienia i umożliwiać identyfikację referencyjnej dostawy, usługi lub roboty budowlanej.
Niezbędna treść referencji
Jednak czy każdorazowo w treści dokumentu referencji musi się znaleźć zwrot, że zamówienie zostało „należycie wykonane”? Warto zauważyć, że już samo słowo „referencja” co do zasady ma pozytywny wydźwięk. Dotychczas jednak Izba ostrożnie przyjmowała treść referencji bez wyraźnego poświadczenia należytego wykonania zamówienia. Choćby w wyroku KIO z dnia 28 marca 2018 r., sygn. akt KIO 459/18, wskazano, iż
z dużą dozą staranności należy przyjmować dokument o nazwie Referencja potwierdzający wykonanie zamówienia, w którym nie ma wprost pozytywnej oceny świadczenia w tym przypadku świadczenia usługi.
Natomiast w niedawnym orzeczeniu2 KIO przyjęła, że
(…)brak sformułowania „wykonywane prawidłowo” czy znaczeniowo tożsamych – skład orzekający Izby wskazuje, że brak tego rodzaju sformułowań nie dyskwalifikuje dokumentu jako potwierdzającego należyte wykonanie dostawy lub usługi. Podnieść należy, że potwierdzenie przez odbiorcę, że używa aplikacji / rozwiązania stanowi potwierdzenie realizacji celu zamówienia, a fakt, że potwierdzenie to nie zawiera zastrzeżeń pozwala uznać, że zamówienie zostało zrealizowane zgodnie z wymaganiami zamawiającego, a tym samym należycie.
Zatem każdy sposób wykazania prawidłowości, poprawności, zgodności, kompletności zrealizowanego zamówienia należy uznać za dopuszczalny.
1 Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia (Dz.U.2016.1126 z dnia 2016.07.27)
2 wyrok KIO z dnia 16 lipca 2019 r. (sygn. akt KIO 1274/19)
