Postępowanie przed KIO ma charakter kontradyktoryjny, co oznacza, że to odwołujący oraz zamawiający powinni wykazywać inicjatywę zmierzającą do udowodnienia swoich racji przed Izbą. Stanowi o tym art. 190 ust. 1 PZP, w myśl którego, strony i uczestnicy postępowania odwoławczego są obowiązani wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Przy czym dowody na poparcie swoich twierdzeń lub odparcie twierdzeń strony przeciwnej mogą być przedstawiane aż do zamknięcia rozprawy.
Strony niejednokrotnie przedstawiają na rozprawie dowody pochodzące od podmiotów trzecich, są to na przykład opinie prywatne biegłych, różnego rodzaju urzędowe zaświadczenia czy pisma producentów oferowanych urządzeń. Dowody takie uzyskują samodzielnie. Czy jednak jest możliwe, aby strona postępowania zwróciła się do Izby o zobowiązanie takich podmiotów czy instytucji do złożenia dokumentów mających stanowić dowody w sprawie?
Odpowiedź na to pytanie można znaleźć w wyroku KIO z dnia 27 kwietnia 2018 r., sygn. akt 740/18. W przedmiotowej sprawie zamawiający prowadził postępowanie na dostawę wskaźników napromieniowania. Jeden z wykonawców (którego oferta została następnie wybrana jako najkorzystniejsza) zaoferował wykonanie zamówienia za cenę uwzględniającą stawkę podatku VAT w wysokości 8%. Wykonawca ten wyjaśniał, że oferowany przez niego produkt został zakwalifikowany przez wytwórcę jako wyrób medyczny, co stanowi podstawę do zastosowania 8% stawki.
Ze stanowiskiem takim nie zgodził się odwołujący, który podniósł, że oferta konkurenta powinna podlegać odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 PZP, jako zawierająca błąd w obliczeniu ceny. W jego ocenie, zaoferowane produkty nie są wyrobami medycznymi w rozumieniu ustawy o wyrobach medycznych[1], a zatem nie powinna mieć od nich zastosowania 8% stawka podatku. Jego zdaniem konkurent popełnił błąd w obliczeniu ceny, którego zamawiający nie może poprawić na podstawie art. 87 ust. 2 PZP. Warto tu przypomnieć, że zgodnie z uchwałami Sądu Najwyższego z dnia 20 października 2011 r. Sądu Najwyższego (sygn. akt III CZP 52/11 i III CZP 53/11), w sytuacji, gdy zamawiający nie wskaże w treści SIWZ prawidłowej stawki VAT, to podanie przez wykonawcę błędnej stawki stanowi błąd w obliczeniu ceny, a nie jedynie omyłkę rachunkową.
Wykonawca, którego oferta była kwestionowała, przystąpił do postępowania broniąc tezy, że oferowany przez niego produkt ma charakter wyrobu medycznego. Odwołujący natomiast, celem odparcia twierdzeń przystępującego zwrócił się do Izby o zobowiązanie Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych do przedstawienia znajdujących się w jego posiadaniu dokumentów z dotyczących kwalifikacji prawnej zaoferowanych przez konkurenta wskaźników.
Izba jednak oddaliła wniosek odwołującego, wskazując, iż zgodnie z § 24 ust. 1 Regulaminu postępowania przy rozpoznawaniu odwołań[2]: Skład orzekający może zobowiązać strony oraz uczestników postępowania odwoławczego do przedstawienia dokumentów lub innych dowodów istotnych do rozstrzygnięcia odwołania. Nie ma natomiast takiego uprawnienia w stosunku do innych podmiotów, w tym organów państwowych. Izba uznała przy tym, iż uprawnienia takiego, jako niewyrażonego wprost w przepisach regulujących postępowanie odwoławcze, nie można domniemywać czy wywodzić z przepisów kpc określających uprawnienia sądu w postępowaniu procesowym.
Podobnie wskazano w postanowieniu z dnia 2 grudnia 2014 r., sygn. akt KIO/W 41/14, gdzie KIO podkreśliła, iż:
„W procedurze przez Izbą nie obowiązuje bowiem odpowiednik art. 248 k.p.c., mocą którego Sąd może nałożyć na posiadacza dokumentu obowiązek jego złożenia w wyznaczonym terminie. Obowiązek złożenia dokumentu Izba może nałożyć jedynie na strony i uczestników postępowania odwoławczego.”
Z powyższego wynika zatem, iż Izba nie ma kompetencji do zobowiązywania podmiotów trzecich do składania dowodów w postępowaniu odwoławczym.
[1] ustawa z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz.U.2017.211 t.j. z dnia 2017.02.03).
[2] Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 marca 2010 r. w sprawie regulaminu postępowania przy rozpoznawaniu odwołań (Dz.U.2018.1092 t.j. z dnia 2018.06.07).
