Przed dniem 28 lipca 2016 r., a zatem przed wejściem w życie Ustawy nowelizującej[1] często stosowanym przez zamawiających instrumentem były zamówienia uzupełniające. Kwestię tych zamówień w zakresie usług oraz robót budowlanych regulował art. 67 ust. 1 pkt 6 PZP.
Przepis ten umożliwiał jednostkom zamawiającym udzielenie zamówienia uzupełniającego, w trybie z wolnej ręki, przy spełnieniu następujących wymagań:
- udzielenie zamówienia następuje w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia podstawowego,
- wykonawcą jest dotychczasowy wykonawca usług lub robót budowlanych,
- zamówienie podstawowe było udzielone w trybie przetargu nieograniczonego lub ograniczonego,
- zamówienie uzupełniające ma wartość nie większą niż 50% wartości zamówienia podstawowego,
- zamówienie uzupełniające polega na powtórzeniu tego samego rodzaju zamówień.
To jednak nie wszystko. Zamówienie takie musiało być przewidziane w ogłoszeniu
o zamówieniu dla zamówienia podstawowego oraz być zgodne z przedmiotem tego zamówienia.
Jak wygląda sytuacja po dniu 28 lipca 2016 r.? Ustawa PZP wprawdzie nie używa już zwrotu „zamówienia uzupełniające”, przewiduje jednak możliwość udzielenia zamówienia z wolnej ręki, przy zachowaniu następujących przesłanek:
- udzielenie zamówienia następuje w okresie 3 lat od dnia udzielenia zamówienia podstawowego,
- wykonawcą zamówienia jest ten sam podmiot, a więc wykonawca realizujący zamówienie podstawowe.
Niezbędne jest, aby możliwość udzielenia takiego zamówienia została wyraźnie przewidziana w ogłoszeniu o zamówieniu podstawowym. Nadto zamówienie takie powinno być zgodne
z przedmiotem zamówienia podstawowego. Zgodność taka oznacza konieczność powiązania prac realizowanych w ramach tego zamówienia z zamierzeniami, planami inwestycyjnymi realizowanymi w ramach zamówienia podstawowego.
Jak dotąd brzmienie przepisu jest analogiczne jak przed nowelizacją, jakie są zatem kluczowe zmiany? Przede wszystkim dotyczą one następujących kwestii:
- zamówienie (już nie nazywane „uzupełniającym”) polegać może na powtórzeniu podobnych usług lub robót budowlanych, a nie jak dotychczas powtórzeniu tego samego rodzaju zamówień,
- całkowita wartość zamówienia powinna zostać uwzględniona przy obliczaniu jego wartości, jednak zrezygnowano z wymogu, aby stanowiła ona 50% wartości zamówienia podstawowego,
- rozszerzono możliwość stosowania tego typu zamówień także w przypadku zamówień podstawowych prowadzonych w innych trybach niż przetarg nieograniczony lub ograniczony.
Udzielanie zamówień polegających na „powtórzeniu podobnych usług lub robót budowlanych” wydaje się zatem trochę łatwiejsze.
Nasuwa się jednak pytanie, co ma zrobić Zamawiający, gdy chce udzielić zamówienia uzupełniającego, a prowadził postępowanie na starych zasadach?
Które przepisy powinien stosować, gdy:
- zawarł umowę o udzielenie zamówienia przed dniem 28 lipca 2016 r.,
bądź
- umowę o udzielenie zamówienia zawarł wprawdzie po 28 lipca 2016 r., ale
w następstwie postępowania wszczętego i niezakończonego przed tą datą?
Dla powyższych sytuacji ustawodawca przewidział w art. 19 ust. 3 Ustawy nowelizującej specjalny przepis intertemporalny, przewidując, że w takich przypadkach udzielenie zamówienia uzupełniającego następować będzie w drodze zmiany umowy zawartej
w wyniku przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia podstawowego, a nie udzielenia odrębnego zamówienia w trybie z wolnej ręki, jak to było dotychczas.
[1] Ustawa z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw.
