W dniu 29 sierpnia 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw 1, na mocy której ustawodawca wprowadził dwie ważne zmiany w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym 2, dalej: ustawa.
Zmiana I: ustawodawca zliberalizował wymogi w zakresie lokalizacji mikroinstalacji na budynkach
Od dnia 16 lipca 2016 r., tj. od dnia wejścia w życie tzw. ustawy wiatrakowej 3 obowiązuje w obszarze planowania przestrzennego przepis art. 15 ust. 4 ustawy, który umożliwia budowę mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii na budynkach
Zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy sprzed nowelizacji:
„plan miejscowy przewidujący możliwość lokalizacji budynków umożliwia lokalizację urządzenia wytwarzającego energię z odnawialnych źródeł energii, wykorzystującego energię wiatru, o mocy nie większej niż moc mikroinstalacji w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii również w przypadku innego przeznaczenia terenu niż produkcyjne, chyba że ustalenia planu miejscowego zakazują lokalizacji takich urządzeń”
Zgodnie z art. 15 ust. 4 po nowelizacji:
„plan miejscowy przewidujący możliwość lokalizacji budynków umożliwia również lokalizację mikroinstalacji w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2018 r. poz. 2389, z późn. zm.) również w przypadku innego przeznaczenia terenu niż produkcyjne, chyba że ustalenia planu miejscowego zakazują lokalizacji takich instalacji”.
SKUTEK ZMIANY: w zakresie zasad zagospodarowania przestrzennego doprecyzowano dotychczasową zasadę dotyczącą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który umożliwiając lokalizację budynków powinien umożliwić również lokalizowanie na nich mikroinstalacji OZE wykorzystujących nie tylko technologię wiatrową, ale każdą inną, w szczególności fotowoltaiczną
PAMIĘTAJ: lokalizacja mikroinstalacji OZE na budynkach możliwa jest także w przypadku innego przeznaczenia terenu niż produkcyjne (tj. lokalizacja mikroinstalacji możliwa jest także na terenach zabudowy mieszkaniowej lub terenów rolniczych), pod warunkiem, że miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie zakazuje lokalizacji takich instalacji
Zmiana II: wątpliwości rozwiane: zasada dobrego sąsiedztwa oraz dostęp do drogi publicznej nie są wymagane przy ustalaniu warunków zabudowy dla instalacji odnawialnych źródeł energii
Zgodnie z art. 61 ust. 1 ustawy:
„wydanie decyzji o warunkach zabudowy jest możliwe jedynie w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków: 1) co najmniej jedna działka sąsiednia, dostępna z tej samej drogi publicznej, jest zabudowana w sposób pozwalający na określenie wymagań dotyczących nowej zabudowy w zakresie kontynuacji funkcji, parametrów, cech i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, w tym gabarytów i formy architektonicznej obiektów budowlanych, linii zabudowy oraz intensywności wykorzystania terenu; 2) teren ma dostęp do drogi publicznej […]”
Z kolei zgodnie z art. 61 ust. 3 ustawy sprzed nowelizacji:
„przepisów ust. 1 pkt 1 i 2 nie stosuje się do linii kolejowych, obiektów liniowych i urządzeń infrastruktury technicznej”.
W judykaturze pojawiła się duża rozbieżność co do klasyfikacji instalacji odnawialnego źródła energii jako „urządzenia infrastruktury technicznej” (problem dotyczył przede wszystkim elektrowni wiatrowych, fotowoltaiki oraz biogazowni) co wywoływało praktyczne problemy w obszarze inwestycyjnego procesu budowlanego instalacji odnawialnych źródeł energii ustawodawca przesądził o tym, że instalacje odnawialnego źródła energii nie są urządzeniami technicznymi, jednak zdecydował, że przy określaniu warunków zabudowy dla instalacji odnawialnych źródeł energii nie jest wymagana zasada dobrego sąsiedztwa oraz dostęp do drogi publicznej
Zgodnie z art. 61 ust. 3 ustawy po nowelizacji:
„przepisów ust. 1 pkt 1 i 2 nie stosuje się do linii kolejowych, obiektów liniowych i urządzeń infrastruktury technicznej, a także instalacji odnawialnego źródła energii w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii”
1 Dz. U. poz. 1524
2 t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1945 ze zm.
3 tj. ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 654