Mechanizm odwróconego obciążenia podatkiem od towarów i usług (tzw. odwrócony VAT) dotyczy specyficznej kategorii towarów, obejmujących między innymi sprzęt elektroniczny (smartfony, tablety, konsole). Mechanizm ten polega na tym, że to na nabywcy, a nie dostawcy czy usługodawcy ciąży obowiązek rozliczenia podatku należnego z tytułu dokonania danej czynności. Odwrócony VAT ma swoje odzwierciedlenie także w ustawie PZP i wiąże się z określonymi obowiązkami.
Zgodnie z art. 91 ust 3a PZP jeżeli złożono ofertę, której wybór prowadziłby do powstania u zamawiającego obowiązku podatkowego zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług, zamawiający w celu oceny takiej oferty dolicza do przedstawionej w niej ceny podatek od towarów i usług, który miałby obowiązek rozliczyć zgodnie z tymi przepisami.
Natomiast wykonawca, składając ofertę, ma obowiązek poinformować zamawiającego, czy wybór oferty będzie prowadzić do powstania u zamawiającego obowiązku podatkowego. W takiej sytuacji wskazuje on nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, których dostawa lub świadczenie będzie prowadzić do powstania obowiązku podatkowego oraz ich wartość bez kwoty podatku.
O tym, jaki charakter ma powyższy obowiązek informacyjny, a także jakie są konsekwencje jego nieprawidłowego złożenia, wypowiedziała się Krajowa Izba Odwoławcza m.in. w wyroku z dnia 10 marca 2017 r. (sygn. akt. KIO 339/17).
W rozpoznawanej sprawie wykonawca biorący udział w postępowaniu poinformował wprawdzie, że wybór jego oferty będzie prowadzić do powstania u zamawiającego obowiązku podatkowego, jednak w powyższym zakresie wskazał na “całość przedmiotu zamówienia”, a nie jedynie ten jego element, który faktycznie odwrotnemu obciążeniu podlegał. Jednocześnie wykonawca określił wartość netto tego zakresu. Odwołujący zarzucił, iż wadliwie określenie zakresu obowiązku powinno skutkować wezwaniem wykonawcy do wyjaśnienia treści oferty, a zatem zamawiający, który tego nie uczynił naruszył art. 87 ust. 1 PZP.
Izba natomiast stanęła na stanowisku, iż w przedmiotowym postępowaniu wezwanie do wyjaśnień było niecelowe, bowiem zamawiający nie wymagał od wykonawców podania odrębnie wartości netto i brutto oferowanej ceny, a jedynie całkowitej ceny za realizację zamówienia, która była cenną brutto. Wykonawca w ocenie Izby właściwie wypełnił ten obowiązek, podając w pkt 5 formularza ofertowego cenę całkowitą realizacji zamówienia. W związku z czym kwota podana w pkt 9 formularza ofertowego, podana przez wykonawcę w kontekście odwróconego podatku VAT, pozostaje bez wpływu na całkowitą, zaoferowaną przez tego wykonawcę, wartość realizacji przedmiotu zamówienia.
W dotychczasowym orzecznictwie powszechnie przyjmuje się, że obowiązek wynikający z dyspozycji przepisu art. 91 ust. 3a PZP, ma jedynie charakter informacyjny, a zamawiający nie ma możliwości odrzucenia oferty wykonawcy, którego oferta takiej informacji nie przedstawia, bowiem kwestie związane z powstaniem u zamawiającego obowiązku podatkowego, wynikają wprost z innej ustawy, tj. ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Jednak podkreśla się, iż to na zamawiającym spoczywa obowiązek prawidłowego ustalenia zakresu przedmiotowego oferty, który podlega, tzw. odwróconemu VAT, i w tym zakresie w razie wątpliwości zamawiający ma prawo skorzystać z dyspozycji przepisu art. 87 ust. 1 PZP, w celu wyjaśnienia treści złożonej oferty. W przedmiotowej sprawie Zamawiający powinien zatem wezwać wykonawcę do wyjaśnień, celem prawidłowego ustalenia zakresu oferty podlegającego odwróconemu obciążeniu VAT.
W czym możemy pomóc?