Fakt, że wykonawca brał udział w przygotowaniu postępowania, stanowi przesłankę wykluczenia zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 19 PZP, jeżeli spowodowanego tym zakłócenia konkurencji nie można wyeliminować inaczej niż przez wykluczenie wykonawcy z udziału w postępowaniu.
Jak rozumieć pojęcie „udziału w przygotowaniu postępowania”? Czy można uznać, że wykonawca, który sporządził projekt budowlany na skutek uzyskania wcześniejszego zamówienia (udzielonego przez innego zamawiającego w odrębnym postępowaniu) brał
„udział w przygotowaniu postępowania” na opracowanie projektu wykonawczego, który bazuje na wykonanym uprzednio projekcie budowlanym?
W niedawno rozpatrywanej przez KIO sprawie (por. wyrok z dnia 6 czerwca 2018 r., sygn. akt KIO 992/18) zamawiający – Zakład Gospodarki Miejskiej prowadził postępowanie, którego przedmiotem było opracowanie projektu wykonawczego wraz ze specyfikacjami odbioru robót budowlanych i kosztorysami inwestorskimi dla budynków wielorodzinnych. Uprzednio Urząd Miasta przeprowadził postępowanie o udzielenia zamówienia w przedmiocie opracowania projektu budowlanego. Opracowany w efekcie realizacji tego zamówienia projekt budowlany stanowił załącznik do SIWZ w postępowaniu prowadzonym przez ZGK.
Czy w takiej sytuacji można uznać, że wykonawca, który sporządził projekt budowlany w odrębnym postepowaniu „brał udział w przygotowaniu postępowania” na sporządzenie projektu wykonawczego, w rozumieniu przepisu art. 24 ust. 1 pkt 19 PZP?
Izba uznała, że tak. Wskazała przy tym, że jedną z czynności przygotowawczych w postępowaniu jest opisanie przedmiotu zamówienia. Powyższe wynika z Rozdziału 2 PZP pod nazwą „Przygotowanie postępowania”, gdzie ujęto m.in. obowiązek opisania przez zamawiającego przedmiotu zamówienia. Podstawę tego opisu stanowi natomiast projekt budowlany.
W stanie faktycznym sprawy zamawiający opisując przedmiot zamówienia posłużył się projektem budowlanym opracowanym przez wykonawcę, co uzasadnia wniosek, iż wykonawca ten brał udział w przygotowaniu postępowania. Bez znaczenie pozostaje przy tym fakt, że projekt został wykonany nie dla tego, ale innego zamawiającego, gdyż w niezmienionej treści posłużył do sporządzenia opisu przedmiotu zamówienia.
Warto, wskazać, że zgodnie z art. 31 ust. 1 PZP zamawiający opisuje przedmiot zamówienia na roboty budowlane za pomocą dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych. Zakres i formę dokumentacji projektowej określa natomiast Rozporządzenie Ministra Infrastruktury[1]. Zgodnie z tym rozporządzeniem dokumentacja projektowa, służąca do opisu przedmiotu zamówienia na wykonanie robót budowlanych, dla których jest wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę, składa się w szczególności z projektu budowlanego oraz projektów wykonawczych.
Rolą projektów wykonawczych jest uzupełninie i uszczegółowienie projektu budowlanego, w takim zakresie i stopniu w jakim jest to niezbędne do sporządzenia przedmiaru robót, kosztorysu inwestorskiego, a także przygotowania oferty przez wykonawcę i następnie realizacji robót budowlanych.
Zatem bezsprzecznie wykonawca, który sporządzał projekt budowlany ma przewagę podczas realizacji projektu wykonawczego, który na nim bazuje.
Natomiast celem regulacji wskazanej w art. 24 ust. 1 pkt 19 PZP jest wyeliminowanie z postępowania podmiotów, które nabyły w trakcie uczestnictwa w przygotowaniu postępowania wiedzę, która może je stawiać w lepszej sytuacji w stosunku do pozostałych wykonawców biorących udział w postępowaniu. Istnieje oczywiście procedura wyjaśniająca dająca wykonawcy możliwość udowodnienia, że jego udział w przygotowaniu postępowania nie zakłóca konkurencji – ciężar w tym zakresie leży jednak na wykonawcy.
[1] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (Dz.U.2013.1129 t.j. z dnia 2013.09.24)