Wizja lokalna, zwłaszcza w przypadku robót budowlanych, stanowi istotny instrument umożliwiający wykonawcom zapoznanie się z miejscem, w którym będzie wykonywane przyszłe zamówienie. Oczywiście wizja lokalna nie może zastąpić prawidłowego opisu przedmiotu zamówienia tj. jednoznacznego, wyczerpującego i uwzględniającego wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty.
Ponadto wprowadzając możliwość lub obligując wykonawców do udziału w wizji lokalnej zamawiający musi pamiętać, że przebieg takiej wizji powinien wypełniać postulat równego traktowania wykonawców, a zatem wszyscy z nich powinni mieć prawo zbadania terenu realizacji zamówienia na takich samych warunkach oraz w takim samym zakresie i terminie. Niedopuszczalne jest zwłaszcza traktowanie niektórych wykonawców preferencyjnie, umożliwiając im np. sprawdzenie terenu realizacji zamówienia w szczerszym zakresie lub zebranie dodatkowych, niedostępnych pozostałym wykonawcom danych.
Obecna ustawa jednie szczątkowo reguluje kwestie związane z wizją lokalną, stanowiąc, że zamawiający musi zastosować dłuższe niż minimalne terminy składania ofert gdy obliguje wykonawców do odbycia wizji lokalnej (art. 9a ust. 2 PZP). Nowe PZP 2021 powiela co do zasady ten wymóg także dla fakultatywnej wizji lokalnej, przewidując w treści art. 131 ust. 2 nPZP, że:
„W przypadku gdy zamawiający przewiduje możliwość albo, jeżeli jest to konieczne ze względu na specyfikę przedmiotu zamówienia, wymaga złożenia oferty po:
1) odbyciu przez wykonawcę wizji lokalnej lub
2) sprawdzeniu przez wykonawcę dokumentów niezbędnych do realizacji zamówienia dostępnych na miejscu u zamawiającego
– wyznacza terminy składania ofert z uwzględnieniem czasu niezbędnego do zapoznania się przez wykonawców z informacjami koniecznymi do przygotowania oferty, z tym że terminy te muszą być dłuższe od ustawowych terminów minimalnych, o ile są one określone.”
W takim przypadku Zamawiający wskazuje też w treści SWZ informacje dotyczące przeprowadzenia przez wykonawcę wizji lokalnej lub sprawdzenia przez niego dokumentów niezbędnych do realizacji zamówienia.
Co ważne, gdy zamawiający wymagał odbycia wizji lokalnej lub sprawdzenia dokumentów niezbędnych do realizacji zamówienia, to oferta złożona bez jej odbycia lub bez sprawdzenia dokumentów podlega odrzuceniu zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 18 nPZP. Nieobecność wykonawcy na wizji lokalnej niesie zatem za sobą dotkliwe konsekwencje.