Nowe PZP 2021 zmienia podstawową, z punktu widzenia zamówień publicznych, definicję „wykonawcy” w postępowaniu o udzielenie zamówienia.
Na początek warto wskazać, że dotychczasowe przepisy definiują wykonawcę jako osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego (tak art. 2 pkt 11 PZP). Posiadanie statusu wykonawcy może podlegać zmianom w toku postępowania o udzielenie zamówienia, co oznacza, że status ten można utracić. Ma to istotne znaczenie np. na gruncie postępowania odwoławczego, gdzie podmiot, który składa wniosek o wyjaśnienie SIWZ jest legitymowany do wniesienia odwołania obejmującego jej postanowienia, ale nie złożywszy oferty nie będzie już uprawniony do kwestionowania czynności zamawiającego związanych z badaniem i oceną ofert.
Wykonawca w nowym PZP 2021
W nowym PZP 2021 definicja wykonawcy została rozszerzona, na wzór Dyrektywy 2014/24/UE o osobę fizyczną, osobę prawna, albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która „oferuje na rynku wykonanie robót budowlanych lub obiektu budowlanego, dostawę produktów lub świadczenie usług”.
Zatem począwszy od 1 stycznia 2021 r. pod pojęciem wykonawcy będziemy rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która oferuje na rynku wykonanie robót budowlanych lub obiektu budowlanego, dostawę produktów lub świadczenie usług lub ubiega się o udzielenie zamówienia, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego (zgodnie z art. 7 pkt 30 nowego PZP 2021).
Jakie jest praktyczne znaczenie takiej zmiany? Przede wszystkim szerszy krąg podmiotów mogących korzystać ze środków ochrony prawnej. Jak czytamy w uzasadnieniu1 projektu ustawy
„Definicja obejmie więc dodatkowo np. uczestnika wstępnych konsultacji rynkowych, przedsiębiorcę niezaproszonego do negocjacji w postępowaniu o udzielenie zamówienia w trybie negocjacji bez ogłoszenia lub zamówienia z wolnej ręki, czy byłego uczestnika postępowania o udzielenie zamówienia kwestionującego dopuszczalność zmian umowy w sprawie zamówienia publicznego zawartej z innym wykonawcą.”
Zmiana definicji wykonawcy będzie miała wpływ również na przesłankę wykluczenia dotyczącą zawarcia przez wykonawcę z innymi wykonawcami porozumienia mającego na celu zakłócenie konkurencji. Z uwagi na to, że wykonawcą na gruncie nowej ustawy jest każdy podmiot, który oferuje na rynku wykonanie robót budowlanych lub obiektu budowlanego, dostawę produktów lub świadczenie usług, przesłanka wykluczenia obejmie również takie sytuacje, w których oferent zawiera porozumienie mające na celu zakłócenie konkurencji z producentem lub dystrybutorem oferowanego produktu.
1 Uzasadnienie do rządowego projektu ustawy z 11.09.2019 r. Prawo zamówień publicznych, VIII kadencja, druk sejm. nr 3624