Zasadą jest, że zamawiający, badając zgodność oferty z wymaganiami SIWZ, powinien się opierać wyłącznie na dokumentach i oświadczeniach, które uprzednio sprecyzował i których złożenia wymagał w dokumentacji postępowania. Co natomiast w przypadku, gdy zamawiający uzyska, choćby od konkurentów wykonawcy czy samodzielnie z Internetu, informacje sprzeczne z informacjami zawartymi w oświadczeniach i dokumentach przedłożonych przez wykonawcę? Czy w takiej sytuacji może oprzeć się na przykład na informacjach zawartych na stronie internetowej producenta ofertowanych urządzeń i w oparciu o takie dane odrzucić ofertę wykonawcy?
Informacje z Internetu
W jednym z niedawnych wyroków1 KIO uznała, że pozyskiwanie przez zamawiającego danych z oświadczeń producenta, umieszczonych na stronie internetowej, nie powinno być podstawą oceny oferty. W stanie faktycznym sprawy zamawiający wymagał złożenia celem potwierdzenia zgodności oferowanych produktów z wymogami SIWZ kart katalogowych. Jeden z wykonawców nie załączył kart katalogowych. Zamawiający, zamiast wezwać wykonawcę do złożenia brakującego dokumentu i ewentualnie następnie do wyjaśnienia swoich wątpliwości, odrzucił ofertę, uprzednio sprawdzając w Internecie, że ofertowane przez wykonawcę urządzenia nie spełniają jego wymagań. KIO uznała wówczas, że „Poszukiwanie przez Zamawiającego potwierdzenia spełnienia wymagań przez oferowane dostawy w internecie czy u producenta, zamiast na podstawie wymaganych dokumentów, nie jest zgodne z procedurą przewidzianą w ustawie Prawo zamówień publicznych.”
W uzasadnieniu tego orzeczenia podkreślono, że wynik postępowania, wybór oferty najkorzystniejszej oraz odrzucenie oferty wykonawcy nie może być uzależniony od wyników poszukiwań zamawiającego w Internecie. Zamawiający w takim celu określa wymagania i dokumenty w treści SIWZ, aby do każdego z wykonawców były jednakowo stosowane te same wymagania i zasady. Czy powyższe oznacza jednak, że zamawiający ma zupełnie pominąć wątpliwości co do zgodności oferty z wymaganiami SIWZ, jakie nasunęły mu się na skutek tego typu danych?
W razie wątpliwości – należy wyjaśnić
Za każdym razem, gdy zamawiający uzyska informacje sprzeczne z danymi zawartymi w oświadczeniach i dokumentach przedłożonych przez wykonawcę, powinien wezwać wykonawcę do wyjaśnień. Wykonawca musi mieć bowiem możliwość wykazania, że wiedza, na której oparł się zamawiający, korzystając z danych zawartych choćby w Internecie, nie odpowiada prawdzie.
Gdy wątpliwości zamawiającego dotyczą oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 PZP, wówczas podstawą wezwania powinien być art. 26 ust. 4 PZP. Zamawiający może także żądać wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert (art. 87 ust. 1 PZP), z tym zastrzeżeniem, że wyjaśnienia takie nie mogą prowadzić do niedozwolonego negocjowania oferty i jej zmian. Również we wcześniejszym orzecznictwie KIO podkreślała konieczność umożliwienia wykonawcy wyjaśnienia treści oferty w oparciu o art. 87 ust. 1 PZP. W ocenie Izby: „Za nieuzasadnione należy uznać takie postępowanie Zamawiającego, który ostateczną weryfikację oferty opiera o informacje pozyskane przez Zamawiającego z Internetu, nie dostrzegając potrzeby złożenia wyjaśnień przez oferenta. Co więcej, ocena ta dokonywana jest o dokumenty niewymagane w danym postępowaniu.”
Podsumowując, w razie wątpliwości co do zgodności oferty z treścią SIWZ na skutek danych uzyskanych w przez zamawiającego z Internetu, powinien on każdorazowo takie wątpliwości rozwiać kierując do wykonawcy żądanie wyjaśnień. Dopiero informacje uzyskane na skutek takich wyjaśnień, mogą być podstawą do ewentualnego odrzucenia oferty wykonawcy.
1 wyrok z dnia 17 grudnia 2019 r., sygn. akt KIO 2428/19, KIO 2429/19
W czym możemy pomóc?