Nie ma „zielonego światła” dla obniżenia akcyzy na energię elektryczną na podstawie decyzji o umorzeniu świadectw pochodzenia otrzymanej po 1 stycznia 2019 r. wydanej dla energii elektrycznej wyprodukowanej przed 1 stycznia 2019 r.1
Obowiązek podatkowy przedsiębiorstwa energetycznego
Z ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym2 wynika, że m. in. wyroby akcyzowe, w tym energia elektryczna, podlegają opodatkowaniu akcyzą3. W przypadku energii elektrycznej przedmiotem opodatkowania akcyzą jest:
- nabycie wewnątrzwspólnotowej energii elektrycznej przez nabywcę końcowego,
- sprzedaż energii elektrycznej nabywcy końcowemu na terytorium kraju, w tym przez podmiot nieposiadający koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną, który wyprodukował tę energię,
- zużycie energii elektrycznej przez podmiot posiadający koncesję na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną,
- zużycie energii elektrycznej przez podmiot nieposiadający koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną, który wyprodukował tę energię,
- import energii elektrycznej przez nabywcę końcowego,
- zużycie energii elektrycznej przez nabywcę końcowego, jeżeli nie została od niej zapłacona akcyza w należnej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży tej energii elektrycznej nabywcy końcowemu.
Podstawy zwolnienia z obowiązku podatkowego przedsiębiorstwa energetycznego
Ustawa o podatku akcyzowym przewiduje zwolnienie z obowiązku podatkowego. W myśl art. 30 ust. ustawy o podatku akcyzowym, zwalnia się od akcyzy energię elektryczną wytwarzaną z odnawialnych źródeł energii, na podstawie dokumentu potwierdzającego umorzenie świadectwa pochodzenia energii, przy czym zwolnienie stosuje się nie wcześniej niż z chwilą otrzymania dokumentu potwierdzającego umorzenie świadectwa pochodzenia energii, poprzez obniżenie akcyzy należnej od energii elektrycznej za najbliższe okresy rozliczeniowe.
Źródło wątpliwości: zmiana stawki akcyzy na energię elektryczną od 1 stycznia 2019 r. a system umorzenia świadectw pochodzenia
Przesłanką determinującą możliwość skorzystania ze zwolnienia z akcyzy na energię elektryczną jest otrzymanie dokumentu potwierdzenia umorzenia świadectwa pochodzenia przez podatnika podatku akcyzowego. System umorzenia świadectw pochodzenia reguluje ustawa o z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii4 (ustawa o OZE), z której wynika, iż przedsiębiorstwa energetyczne mają obowiązek, w terminie do 30 czerwca roku następującego po roku, za który obowiązek jest realizowany, pozyskać i przedstawić do umorzenia Prezesowi URE, określoną (w przepisach ustawy o OZE), ilość świadectw pochodzenia. Dokumentem potwierdzającym umorzenie świadectwa pochodzenia jest decyzja Prezesa URE5.
Ustawą z dnia 28 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw6, ustawodawca dokonał zmiany w art. 89 ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym poprzez zmianę stawki akcyzy na energię elektryczną z 20,00 zł/MWh na 5,00 zł/MWh, obowiązującą od 1 stycznia 2019 r. W związku ze zmianą stawki akcyzy pojawiły się wątpliwości w odniesieniu do wysokości zwolnienia (20,00 czy 5,00 zł/MWh) w okresach rozliczeniowych po 1 stycznia 2019 r. w przypadku umorzenia świadectw pochodzenia wydanych dla energii elektrycznej wyprodukowanej przez dniem 1 stycznia 2019 r.
Wątpliwości w zakresie wysokości zwolnienia z akcyzy rozstrzygane na niekorzyść przedsiębiorstwa energetycznego
Rozstrzygnięcia organów podatkowych w wątpliwej kwestii są jednoznaczne. Wynika z nich, że przedsiębiorstwa energetyczne nie mogą obniżyć akcyzy na energię elektryczną w okresach rozliczeniowych po dniu 1 stycznia 2019 r. stosując zwolnienie w wysokości 20,00 zł/MWh w przypadku umorzenia świadectw pochodzenia wydanych dla energii elektrycznej wytworzonej przed 1 stycznia 2019 r. Z uzasadnienia organów podatkowych wynika, że: „zgodnie z przyjętą w art. 30 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym konstrukcją zwolnienia dla energii elektrycznej, podatnik może skorzystać ze zwolnienia w deklaracji za miesiąc, w którym otrzyma decyzję potwierdzającą umorzenie świadectwa pochodzenia energii elektrycznej składanej do 25 go dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzyma dokument potwierdzający umorzenie świadectwa pochodzenia energii lub w miesiącach następnych. Powyższe oznacza, że obniżenia akcyzy należnej od energii elektrycznej w najbliższych okresach rozliczeniowych dokonuje się uwzględniając stawkę akcyzy zastosowaną w deklaracji podatkowej od energii elektrycznej w tych okresach rozliczeniowych. Zwolnieniu podlega zatem w rzeczywistości inny wolumen energii elektrycznej (wobec której nie została jeszcze uiszczona należna akcyza i nie wygasł obowiązek podatkowy), niż ta która została wytworzona w odnawialnych źródłach energii”.
Dla przedsiębiorstwa energetycznego oznacza to, że:
- W okresach rozliczeniowych, w których przedsiębiorstwo energetyczne będzie wykazywało do opodatkowania energię elektryczną zarówno dostarczoną w 2018 r. i opodatkowaną stawką akcyzy w wysokości 20,00 zł/MWh, jak i energię elektryczną dostarczoną w 2019 r. i opodatkowaną stawką akcyzy w wysokości 5 zł/MWh oraz będzie rozliczało zwolnienie energii elektrycznej na podstawie dokumentów potwierdzających umorzenie świadectw pochodzenia, podatnik powinien uwzględnić przy kalkulacji kwoty zwolnienia stawki podatku zastosowane w deklaracji. W pierwszej kolejności podatnik zaliczy kwotę zwolnienia na poczet podatku należnego za energię dostarczoną w 2018 r. uwzględniając do jej obliczenia stawkę 20,00 zł/MWh. Jeżeli całkowita ilość energii elektrycznej, zwolnionej na podstawie decyzji o umorzeniu świadectw pochodzenia nie zostanie rozliczona w powyższy sposób pozostałą ilość, czyli kwotę zwolnienia, obliczoną z uwzględnieniem stawki w wysokości 5,00 zł/MWh podatnik zaliczy w tej deklaracji na poczet kwoty podatku za energię elektryczną dostarczoną w 2019 r.
- W sytuacji, w której w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym podatnik będzie korzystał ze zwolnienia na podstawie decyzji o umorzeniu świadectw pochodzenia wykazywana będzie do opodatkowania wyłącznie energia elektryczna dostarczona w 2019 r. i opodatkowana stawką akcyzy w wysokości 5,00 zł/MWh (w okresach rozliczeniowych po 1 stycznia 2019 r.), przy kalkulacji kwoty zwolnienia należy przyjąć stawkę w wysokości 5,00 zł/MWh.
Podsumowanie
W stosunku do energii elektrycznej, którą przedsiębiorstwo energetyczne dostarcza po 1 stycznia 2019 r. (od której powstał obowiązek podatkowy wg stawki 5,00 zł/MWh i która nie została jeszcze rozliczona na zasadach określonych w art. 24 ustawy o podatku akcyzowym) znaleźć może zastosowanie zwolnienie o którym mowa w art. 30 ust. 1 i 2 ustawy o podatku akcyzowym wg stawki w wysokości 5 zł/MWh. Przesłanką determinującą możliwość skorzystania ze zwolnienia od akcyzy na energię elektryczną jest otrzymanie dokumentu potwierdzającego umorzenie świadectwa pochodzenia przez podatnika podatku akcyzowego, a zwolnienie stosuje się poprzez obniżenie akcyzy należnej od energii elektrycznej za najbliższe okresy rozliczeniowe po otrzymaniu dokumentu potwierdzającego umorzenie świadectwa pochodzenia.
1 Publikacja przygotowana na podstawie: interpretacji indywidualnej z dnia 8 stycznia 2020 r., 0111-KDIB3-3.4013.272.2019.1.MK; interpretacji indywidualnej z dnia 8 stycznia 2020 r., 0111-KDIB3-3.4013.265.2019.2.MK; wyroku WSA w Poznaniu z dnia 4 grudnia 2019 r., sygn. akt III SA/Po 603/19.
2 T. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 864 ze zm.
3 Art. 1 i 2 ustawy o podatku akcyzowym.
4 T.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2389 ze zm.
5 Art. 65 ustawy o OZE.
6 Dz. U. poz. 2538.