Zmiany klimatu oraz degradacja środowiska naturalnego stanowią istotne zagrożenie dla Europy i całego świata. Europejski Zielony Ład to strategia mająca na celu przekształcenie Unii Europejskiej w nowoczesną, zasobooszczędną i konkurencyjną gospodarkę, która m.in. do 2050 r. osiągnie zerowy poziom emisji gazów cieplarnianych. W załączniku do komunikatu w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu znajduje się plan działania, który ww. cele ma pomóc osiągnąć. Jedną z takich inicjatyw jest „fala renowacji” w sektorze budowlanym.
Dnia 14 października 2020 r. Komisja Europejska opublikowała strategię na rzecz „fali renowacji”, która dotyczy istotnych zmian w zakresie zwiększenia efektywności energetycznej budynków. Obecnie około 75 % budynków w UE jest nieefektywnych energetycznie, w konsekwencji czego, część energii w nich zużywanej jest marnowana. Szacuje się, że renowacja istniejących budynków umożliwiłaby zmniejszenie całkowitego zużycia energii o 5 – 6% oraz obniżenie emisji dwutlenku węgla o około 5%. Komisja Europejska zamierza zwiększyć wskaźniki renowacji co najmniej dwukrotnie w ciągu najbliższej dekady oraz sprawić, aby renowacje budynków przyczyniły się do większej efektywności energetycznej i skuteczniejszego wykorzystania zasobów.
Założenia strategii na rzecz “fali renowacji”
Strategia na rzecz “fali renowacji” ma za zadanie objąć trzy obszary działań:
- dekarbonizacje ogrzewania i chłodzenia,
- zwalczanie problemu ubóstwa energetycznego i budynków o najgorszej charakterystyce,
- renowacje budynków publicznych tj. szkoły, szpitale i budynki administracyjne.
Realizacja strategii na rzecz „fali renowacji” skupić powinna się przede wszystkim na tworzeniu i poprawie istniejących przepisów i norm, które zachęcą podmioty sektora prywatnego i publicznego do podejmowania działań zmierzających do poprawy charakterystyki energetycznej budynków. Mechanizm ten powinien opierać się na stopniowym wprowadzaniu obowiązkowych minimalnych norm charakterystyki energetycznej dla istniejących już budynków oraz rozszerzeniu wymogów dotyczących renowacji budynków sektora publicznego.
Do przeprowadzenia „fali renowacji” potrzebne jest uruchomienie ogromnych funduszy publicznych i prywatnych. Szacuje się, że zwiększenie ilości modernizowanych budynków do 2030 r. wymaga w całej UE około 275 mld euro rocznie dodatkowych środków. Środki te mają być uruchamiane stopniowo, a złożyć się na nie mają: Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności w ramach Next Generation EU, granty i instrumenty pomocowe w ramach wieloletniego budżetu Unii na lata 2021-2027 oraz środki prywatne.
Istotnym elementem strategii poprawy charakterystyki energetycznej budynków jest opracowywanie i wdrażanie projektów dotyczących renowacji budynków. Przedsięwzięcia te mają na celu przygotowanie sektora prywatnego i publicznego poprzez upowszechnienie kształcenia w zakresie stosowania nowych technologii oraz skutecznego pozyskiwania grantów i dotacji. Być może, dzięki takim działaniom specjaliści z branży budowalnej chętniej będą sięgać po nowoczesne materiały poprawiające charakterystykę energetyczną budynków, a system grantów i dopłat przyczyni się do upowszechnienia strategii wśród osób o niższym statusie społecznym.
Strategia zakłada również stworzenie “nowego europejskiego Bauhausu” czyli interdyscyplinarnego projektu współtworzonego przez ekspertów zewnętrznych w tym naukowców, architektów, projektantów, artystów, planistów i społeczeństwo obywatelskie. Ma być więc pomostem między światem nauki i technologii, a światem sztuki i kultury.
Korzyści dla Polski
Trwająca od miesięcy pandemia COVID-19 jest wyzwaniem wpływającym na kondycję społeczeństwa i sytuację gospodarczą państw UE, w tym Polski. Aby zapewnić społeczeństwu zrównoważony rozwój potrzebne są zarówno środki finansowe jak i decyzje, które w długoterminowej perspektywie pomogą pobudzić gospodarkę. Takimi działaniami z pewnością są inwestycje w zwiększenie efektywności energetycznej budynków. Modernizacja budynków ma kluczowe znaczenie dla poprawy warunków mieszkalnych pod względem komfortu cieplnego, zmniejszenia kosztów ogrzewania czy też poprawy jakości życia poprzez minimalizowanie występowania zjawiska smogu. Należy podkreślić, że wpływ energooszczędnych, zrównoważonych budynków na komfort, zdrowie i jakość życia są nieocenione. Również korzyści w postaci tworzenia lokalnych miejsc pracy, szczególnie w obecnych czasach, przyczynią się do pobudzenia gospodarki krajowej.
Źródła:
