Tarcza Antykryzysowa 4.0. a zamówienia publiczne

W dniu 24.06.2020 r. weszła w życie Ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U.2020.1086 z dnia 2020.06.23), zwana potocznie Tarczą Antykryzysową 4.0. Na temat planowanych zmian w obszarze zamówień publicznych i mechanizmów pomocy przedsiębiorcom pisaliśmy w artykule: “Rządowy projekt Tarczy Antykryzysowej 4.0 – co się zmieni w obszarze zamówień publicznych? “ 

Na jakie rozwiązania mogą liczyć przedsiębiorcy w nowo uchwalonej ustawie – Tarcza 4.0? 

• Obligatoryjne zmiany umowy  

Kluczową zmianą jest wprowadzenie obowiązku aneksowania umów. W sytuacji gdy zamawiający stwierdzi, że okoliczności związane z wystąpieniem COVID-19, wpływają na należyte wykonanie umowy, nie może odmówić wykonawcy podpisania aneksu do umowy. Zamawiający ma zatem obowiązek dokonać zmiany umowy w uzgodnieniu z wykonawcą. Z kolei gdy okoliczności związane z wystąpieniem COVID-19 mogą wpłynąć na należyte wykonanie umowy, zamawiający, w uzgodnieniu z wykonawcą, może, ale nie musi dokonać jej zmiany.   

• Zakaz potrącania kar umownych z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, a także zakaz zaspokojenia tych kar z zabezpieczenia należytego wykonania umowy

W okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii w związku z COVID-19, i przez 90 dni od dnia odwołania stanu, który obowiązywał jako ostatni zamawiający nie może potrącić kary umownej zastrzeżonej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy z wynagrodzeniem wykonawcy lub z innymi jego wierzytelnościami w stosunku do zamawiającego, a także nie może dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania tej umowy (pod pewnymi warunkami).  

Powyższe dotyczy jedynie zdarzeń które nastąpiły w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii – a nie wcześniejszych uchybień wykonawcy. 

Zamawiający powinni zwrócić szczególną uwagę na przepisy dotyczące wadium, zasad płatności częściowych, zaliczek na poczet wykonania zamówienia oraz wysokości zabezpieczenia należytego wykonania umowy. 

Tarcza Antykryzysowa 4.0 wprowadza bowiem do ustawy o przeciwdziałaniu COVID – 19¹ nowe regulacje w tym zakresie przewidując: 

• Brak obowiązku żądania wniesienia przez wykonawców wadium, jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza progi unijne
• Obowiązek dokonywania płatności wynagrodzenia w częściach lub udzielania zaliczek – w przypadku umów w sprawie zamówienia publicznego zawieranych na okres dłuższy niż 12 miesięcy (także dla dostaw i usług)
• Zmniejszenie wysokości zabezpieczenia należytego wykonania umowy do 5% ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania wykonawcy wynikającego z umowy, a jedynie wyjątkowo utrzymanie dotychczasowego poziomu 10%
• Możliwość dokonania częściowego zwrotu zabezpieczenia należytego wykonania umowy po wykonaniu części zamówienia, jeżeli zamawiający przewidział taką możliwość w SIWZ

Powyższe regulacje wchodzą w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia Tarczy Antykryzysowej 4.0 tj. w dniu 1 lipca 2020 r., jednakże do postępowań o udzielenie zamówienia publicznego wszczętych i niezakończonych przed dniem 1 lipca 2020 r. (tj. dniem wejścia w życie art. 15va i art. 15vb ustawy o przeciwdziałaniu COVID-19) stosuje się przepisy dotychczasowe.Podobnie do umów zawartych przed dniem 1 lipca 2020 r. oraz nie wcześniej niż 1 lipca 2020 r., ale w następstwie postępowań o udzielenie zamówienia wszczętych przed tym dniem stosuje się dotychczasowe regulacje.

¹ Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych