Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych1 (dalej jako ustawa o elektromobilności) zawiera procedurę wyznaczenia operatora ogólnodostępnej stacji ładowania, której budowa została przewidziana w planie budowy ogólnodostępnych stacji ładowania samochodów elektrycznych oraz działającego na tej stacji dostawcy usług ładowania (art. 65 ustawy o elektromobilności). Operatora ogólnodostępnej stacji ładowania oraz działającego na tej stacji dostawcy usług ładowania wyznacza – w drodze decyzji – Prezes URE, na wniosek złożony przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
Minimalna liczba punktów ładowania na ogólnodostępnych stacjach ładowania wymagana na koniec 2020 roku
Wyznaczenie operatora ogólnodostępnej stacji ładowania oraz działającego na tej stacji dostawcy usług ładowania wymagane jest ze względu na określoną przez ustawę o elektomobilności minimalną liczbę punktów ładowania dostępnych w ogólnodostępnych stacjach ładowania. Minimalna liczba punktów ładowania jakie mają powstać do dnia 31 grudnia 2020 r. została określona w oparciu o wielkość gminy, liczbę zarejestrowanych pojazdów samochodowych oraz liczbę pojazdów przypadających na jednego mieszkańca. Zgodnie z art. 60 ustawy o elektromobilności minimalna liczba punktów ładowania kształtuje się w przedziale od 60 do 1000, przy czym minimalna liczba punktów ładowania nie została wyznaczona dla gmin, w których liczba mieszkańców nie przekracza 100 000 lub zostało zarejestrowanych mniej niż 60 000 pojazdów samochodowych, lub na 1000 mieszkańców przypada mniej niż 400 pojazdów samochodowych. Więcej na ten temat w artykule”Rok 2020 kluczowy dla zainstalowania minimalnej liczby punktów ładowania samochodów elektrycznych w ogólnodostępnych stacjach ładowania”.
W pierwszym kwartale 2020 roku organy gminy zobligowane były do oceny sytuacji w zakresie szans na realizację celu wynikającego z ustawy o elektromobilności dotyczącego minimalnej liczby punktów ładowania na ogólnodostępnych stacjach ładowania, gdzie – do 15 marca 2020 roku – powinny być opracowane plany budowy ogólnodostępnych stacji ładowania w sytuacji, gdy tych stacji jest lub będzie zbyt mało (tzn. poniżej minimalnych limitów określonych przez art. 60 ustawy o elektromobilności). Projekt takiego planu musi być uzgodniony z OSD a następnie przyjmowany jest w drodze uchwały przez radę gminy. Na ten temat pisaliśmy w artykule: “Jaki realny wpływ na postanowienia planu budowy ogólnodostępnych stacji ładowania samochodów elektrycznych ma OSD?”
Wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta) o wyznaczenie operatora oraz dostawcy usług ładowania
Zgodnie z art. 65 ust. 1 ustawy o elektromobilności:
„Wójt, burmistrz albo prezydent miasta składa wniosek do Prezesa URE o wyznaczenie przedsiębiorstwa energetycznego, które będzie pełnić funkcję operatora ogólnodostępnej stacji ładowania, która zostanie wybudowana zgodnie z planem, wykonującego zadania w zakresie zarządzania, bezpieczeństwa funkcjonowania, eksploatacji, konserwacji i remontów takiej stacji oraz dostawcy usług ładowania na takiej stacji”.
Odpowiedzialnym za wyznaczenie operatora ogólnodostępnej stacji ładowania oraz dostawcy usług ładowania na takiej stacji jest Prezes URE, który wydaje odpowiednią decyzję na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Problem pojawia się jednak w odniesieniu do terminu, w którym taki wniosek powinien zostać złożony, ponieważ przepisy ustawy o elektromobilności nie wskazują wprost terminu na złożenie wniosku o wydanie decyzji przez Prezesa URE wyznaczającej operatora oraz dostawcę usług. Ogólny termin, który wskazuje ustawa to „złożenie wniosku przed wybudowaniem stacji”2.
Rekomendacja Prezesa URE dla gmin w sprawie terminu złożenia wniosku o wyznaczenie operatora oraz dostawcy usług ładowania
Zgodnie z art. 65 ust. 2 ustawy o elektromobilności:
„Prezes URE wyznacza, w drodze decyzji, do pełnienia funkcji operatora ogólnodostępnej stacji ładowania oraz dostawcy usług ładowania, przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną, które dokonuje sprzedaży energii elektrycznej do największej liczby odbiorców końcowych przyłączonych do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej na terenie gminy, w której ma pełnić funkcję operatora ogólnodostępnej stacji ładowania”.
Zanim Prezes URE wyznaczy odpowiednie przedsiębiorstwo energetyczne do pełnienia funkcji operatora ogólnodostępnej stacji ładowania oraz dostawcy usług ładowania musi formalnie otrzymać wniosek od wójta (burmistrza, prezydenta miasta). W związku jednak z tym, że ustawa o elektromobilności wskazuje na działania, które mają być podjęte, aby wybudować ogólnodostępne stacje ładowania i zainstalować przynajmniej minimalną liczbę punktów ładowania (raport dotyczący punktów ładowania, projekt planu budowy ogólnodostępnych stacji ładowania, uzgodnienie projektu planu z OSD, opracowanie programu przyłączania do systemu dystrybucyjnego), a nie wskazuje dokładnie w którym momencie tych powiązanych ze sobą działań, wójt (burmistrz, prezydent miasta) powinien złożyć wniosek o wyznaczenie operatora oraz dostawcy usług ładowania, Prezes URE – w dniu 26 marca 2020 r. – zarekomendował, aby złożenie takiego wniosku nastąpiło równolegle z formalnym zawiadomieniem o przyjęciu planu, będącego wypełnieniem obowiązku zawartego w art. 62 ust. 10 ustawy o elektromobilności, czyli po uprzednim uzgodnieniu z OSD, na obszarze działania których planowane jest rozmieszczenie ogólnodostępnych stacji ładowania3.
Rekomendacja żadnego organu nie stanowi źródła prawa powszechnie obowiązującego, jednak stanowisko Prezesa URE jest słuszne i spójne z całą procedurą zmierzającą do wybudowania ogólnodostępnych stacji ładowania w tym roku (art. 60-65 ustawy o elektromobilności), a „przemilczenie” ustawodawcy w zakresie terminu złożenia wniosku o wyznaczenie operatora oraz dostawcy usługi ładowania nie stanowi zagrożenia dla rozwoju rynku elekromobilności w Polsce.
1 T. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1124 ze zm.
2 M. Swora (red.), Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Komentarz, Warszawa 2019.
3 Informacja Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki nr 17/2020 w sprawie obowiązków gmin wynikających z ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, w zakresie budowy ogólnodostępnych stacji ładowania i wyznaczenia operatora oraz dostawcy usług ładowania na tych stacjach; https://www.ure.gov.pl/pl/urzad/informacje-ogolne/aktualnosci/8783,Obowiazki-gmin-wynikajace-z-ustawy-o-elektromobilnosci-i-paliwach-alternatywnych.html
