Nowelizacją prawa budowlanego, która wprowadzona została ustawą o zmianie ustawy – prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw z dnia 13 lutego 2020 roku (Dz.U. z 2020 r. poz. 471) zmodyfikowano definicję obszaru oddziaływania obiektu. Zmiana będzie miała istotne znaczenie praktyczne doprowadzi bowiem do ograniczenia liczby podmiotów, które biorą udział w postępowaniu administracyjnym w sprawach o wydanie pozwolenia na budowę. Skutkować to będzie przyspieszeniem postępowania.
Co się zmieniło?
Zgodnie z art. 3 pkt 20 w brzmieniu sprzed nowelizacji przez obszar oddziaływania obiektu należało rozumieć teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu, w tym zabudowy, tego terenu.
Aktualnie art. 3 pkt 20 definiuje obszar oddziaływania obiektu jako teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zabudowie tego terenu.
Zmiana polega więc na usunięcia z definicji obszaru oddziaływania wyrażenia „w zagospodarowaniu”. Oznacza to, że aktualnie przy ustaleniu obszaru oddziaływania obiektu mają być brane wyłącznie ograniczenia w zabudowie, a nie wszelkie ograniczenia w zagospodarowaniu terenu.
Przyczyny zmiany i jej skutki praktyczne
Zmiana wpłynie na określenie kręgu osób będących stronami postępowania w przedmiocie pozwolenia na budowę.
Zgodnie z art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu. Przepis ten stanowi regulację szczególną w stosunku do art. 28 Kodeksu postepowania administracyjnego zgodnie z którym stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Oznacza to, że krąg podmiotów, które mogą występować w postępowaniu administracyjnym dotyczącym pozwolenie na budowę jest węższy niż ten określony w ogólnej regulacji zawartej w Kodeksie postepowania administracyjnego.
Obowiązująca do dnia 19 września 2020 roku definicja przez swoją nieprecyzyjność skutkowała rozbieżnymi interpretacjami dotyczącymi tego co należy rozumieć przez „ograniczenia w zagospodarowaniu”. Przede wszystkim wątpliwości budziło to czy do „przepisów odrębnych”, o których mowa w art. 3 pkt 20 zaliczają się regulacje prawa cywilnego, w tym w szczególności art. 140 i 144 Kodeksu cywilnego. W praktyce wykształciły się dwa przeciwne stanowiska odnośnie tego czy np. przepisy Kodeksu cywilnego stanowią przepisy odrębne mające wpływ na ustalenie obszaru oddziaływania obiektu. W konsekwencji skutkowało to trudnościami w dokonaniu jednoznacznej kwalifikacji tego kto jest stroną w postępowaniu w przedmiocie pozwolenia na budowę. W dalszej kolejności wpływało to z kolei na powstanie potencjalnego ryzyka kwestionowania w nadzwyczajnym trybie ważności wydanego pozwolenia na budowę ze względu na pominięcie w postępowaniu podmiotu posiadającego w sprawie status strony.
Wprowadzona nowelizacją zmiana definicji obszaru oddziaływania ma za zadanie usunąć opisywane wątpliwości pojawiające się przy ustalaniu, kto jest stroną podstępowania w przedmiocie pozwolenia na budowę.