Nie ma „zielonego światła” dla obniżenia akcyzy na energię elektryczną

Nie ma „zielonego światła” dla obniżenia akcyzy na energię elektryczną na podstawie decyzji o umorzeniu świadectw pochodzenia otrzymanej po 1 stycznia 2019 r. wydanej dla energii elektrycznej wyprodukowanej przed 1 stycznia 2019 r.¹

Obowiązek podatkowy przedsiębiorstwa energetycznego

Z ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym² wynika, że m. in. wyroby akcyzowe, w tym energia elektryczna, podlegają opodatkowaniu akcyzą³. W przypadku energii elektrycznej przedmiotem opodatkowania akcyzą jest: 

1. nabycie wewnątrzwspólnotowej energii elektrycznej przez nabywcę końcowego,
2. sprzedaż energii elektrycznej nabywcy końcowemu na terytorium kraju, w tym przez podmiot nieposiadający koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną, który wyprodukował tę energię,
3. zużycie energii elektrycznej przez podmiot posiadający koncesję na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną,
4. zużycie energii elektrycznej przez podmiot nieposiadający koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną, który wyprodukował tę energię,
5.  import energii elektrycznej przez nabywcę końcowego,
6. zużycie energii elektrycznej przez nabywcę końcowego, jeżeli nie została od niej zapłacona akcyza w należnej wysokości i nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży tej energii elektrycznej nabywcy końcowemu.

Podstawy zwolnienia z obowiązku podatkowego przedsiębiorstwa energetycznego

Ustawa o podatku akcyzowym przewiduje zwolnienie z obowiązku podatkowego. W myśl art. 30 ust. ustawy o podatku akcyzowym, zwalnia się od akcyzy energię elektryczną wytwarzaną z odnawialnych źródeł energii, na podstawie dokumentu potwierdzającego umorzenie świadectwa pochodzenia energii, przy czym zwolnienie stosuje się nie wcześniej niż z chwilą otrzymania dokumentu potwierdzającego umorzenie świadectwa pochodzenia energii, poprzez obniżenie akcyzy należnej od energii elektrycznej za najbliższe okresy rozliczeniowe.

Źródło wątpliwości: zmiana stawki akcyzy na energię elektryczną od 1 stycznia 2019 r. a system umorzenia świadectw pochodzenia

Przesłanką determinującą możliwość skorzystania ze zwolnienia z akcyzy na energię elektryczną jest otrzymanie dokumentu potwierdzenia umorzenia świadectwa pochodzenia przez podatnika podatku akcyzowego. System umorzenia świadectw pochodzenia reguluje ustawa o z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii⁴ (ustawa o OZE), z której wynika, iż przedsiębiorstwa energetyczne mają obowiązek, w terminie do 30 czerwca roku następującego po roku, za który obowiązek jest realizowany, pozyskać i przedstawić do umorzenia Prezesowi URE, określoną (w przepisach ustawy o OZE), ilość świadectw pochodzenia. Dokumentem potwierdzającym umorzenie świadectwa pochodzenia jest decyzja Prezesa URE⁵.

Ustawą z dnia 28 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw⁶, ustawodawca dokonał zmiany w art. 89 ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym poprzez zmianę stawki akcyzy na energię elektryczną z 20,00 zł/MWh na 5,00 zł/MWh, obowiązującą od 1 stycznia 2019 r. W związku ze zmianą stawki akcyzy pojawiły się wątpliwości w odniesieniu do wysokości zwolnienia (20,00 czy 5,00 zł/MWh) w okresach rozliczeniowych po 1 stycznia 2019 r. w przypadku umorzenia świadectw pochodzenia wydanych dla energii elektrycznej wyprodukowanej przez dniem 1 stycznia 2019 r.

Wątpliwości w zakresie wysokości zwolnienia z akcyzy rozstrzygane na niekorzyść przedsiębiorstwa energetycznego

Rozstrzygnięcia organów podatkowych w wątpliwej kwestii są jednoznaczne. Wynika z nich, że przedsiębiorstwa energetyczne nie mogą obniżyć akcyzy na energię elektryczną w okresach rozliczeniowych po dniu 1 stycznia 2019 r. stosując zwolnienie w wysokości 20,00 zł/MWh w przypadku umorzenia świadectw pochodzenia wydanych dla energii elektrycznej wytworzonej przed 1 stycznia 2019 r. Z uzasadnienia organów podatkowych wynika, że: „zgodnie z przyjętą w art. 30 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym konstrukcją zwolnienia dla energii elektrycznej, podatnik może skorzystać ze zwolnienia w deklaracji za miesiąc, w którym otrzyma decyzję potwierdzającą umorzenie świadectwa pochodzenia energii elektrycznej składanej do 25 go dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzyma dokument potwierdzający umorzenie świadectwa pochodzenia energii lub w miesiącach następnych. Powyższe oznacza, że obniżenia akcyzy należnej od energii elektrycznej w najbliższych okresach rozliczeniowych dokonuje się uwzględniając stawkę akcyzy zastosowaną w deklaracji podatkowej od energii elektrycznej w tych okresach rozliczeniowych. Zwolnieniu podlega zatem w rzeczywistości inny wolumen energii elektrycznej (wobec której nie została jeszcze uiszczona należna akcyza i nie wygasł obowiązek podatkowy), niż ta która została wytworzona w odnawialnych źródłach energii”.

Dla przedsiębiorstwa energetycznego oznacza to, że:

1. W okresach rozliczeniowych, w których przedsiębiorstwo energetyczne będzie wykazywało do opodatkowania energię elektryczną zarówno dostarczoną w 2018 r. i opodatkowaną stawką akcyzy w wysokości 20,00 zł/MWh, jak i energię elektryczną dostarczoną w 2019 r. i opodatkowaną stawką akcyzy w wysokości 5 zł/MWh oraz będzie rozliczało zwolnienie energii elektrycznej na podstawie dokumentów potwierdzających umorzenie świadectw pochodzenia, podatnik powinien uwzględnić przy kalkulacji kwoty zwolnienia stawki podatku zastosowane w deklaracji. W pierwszej kolejności podatnik zaliczy kwotę zwolnienia na poczet podatku należnego za energię dostarczoną w 2018 r. uwzględniając do jej obliczenia stawkę 20,00 zł/MWh. Jeżeli całkowita ilość energii elektrycznej, zwolnionej na podstawie decyzji o umorzeniu świadectw pochodzenia nie zostanie rozliczona w powyższy sposób pozostałą ilość, czyli kwotę zwolnienia, obliczoną z uwzględnieniem stawki w wysokości 5,00 zł/MWh podatnik zaliczy w tej deklaracji na poczet kwoty podatku za energię elektryczną dostarczoną w 2019 r.
2. W sytuacji,  w której w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym podatnik będzie korzystał ze zwolnienia na podstawie decyzji o umorzeniu świadectw pochodzenia wykazywana będzie do opodatkowania wyłącznie energia elektryczna dostarczona w 2019 r. i opodatkowana stawką akcyzy w wysokości 5,00 zł/MWh (w okresach rozliczeniowych po 1 stycznia 2019 r.), przy kalkulacji kwoty zwolnienia należy przyjąć stawkę w wysokości 5,00 zł/MWh.

Podsumowanie

W stosunku do energii elektrycznej, którą przedsiębiorstwo energetyczne dostarcza po 1 stycznia 2019 r. (od której powstał obowiązek podatkowy wg stawki 5,00 zł/MWh i która nie została jeszcze rozliczona na zasadach określonych w art. 24 ustawy o podatku akcyzowym) znaleźć może zastosowanie zwolnienie o którym mowa w art. 30 ust. 1 i 2 ustawy o podatku akcyzowym wg stawki w wysokości 5 zł/MWh. Przesłanką determinującą możliwość skorzystania ze zwolnienia od akcyzy na energię elektryczną jest otrzymanie dokumentu potwierdzającego umorzenie świadectwa pochodzenia przez podatnika podatku akcyzowego, a zwolnienie stosuje się poprzez obniżenie akcyzy należnej od energii elektrycznej za najbliższe okresy rozliczeniowe po otrzymaniu dokumentu potwierdzającego umorzenie świadectwa pochodzenia.

¹ Publikacja przygotowana na podstawie: interpretacji indywidualnej z dnia 8 stycznia 2020 r., 0111-KDIB3-3.4013.272.2019.1.MK; interpretacji indywidualnej z dnia 8 stycznia 2020 r., 0111-KDIB3-3.4013.265.2019.2.MK; wyroku WSA w Poznaniu z dnia 4 grudnia 2019 r., sygn. akt III SA/Po 603/19.

² T. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 864 ze zm.

³ Art. 1 i 2 ustawy o podatku akcyzowym.

⁴ T.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2389 ze zm.

⁵ Art. 65 ustawy o OZE.

⁶ Dz. U. poz. 2538.