Temat pandemii koronowirusa w Polsce i na świecie nie gaśnie. Pandemia koronawirusa trwa, oddziałując na sektor OZE, którego potrzeby – zgodnie z postulatami przedstawicieli branży OZE – uwzględniane są w ustawach regulujących szczególne rozwiązania stosowane w czasie pandemii. Tarczą antykryzysową ustawodawca zdecydował o wydłużeniu terminu sprzedaży po raz pierwszy energii z OZE: z dniem 31 marca 2020 r. weszły w życie przepisy uprawniające wytwórców do złożenia wniosku do Prezesa URE o wydłużenie, maksymalnie o 12 miesięcy, terminu sprzedaży energii elektrycznej z OZE objętej system wsparcia w aukcjach rozstrzygniętych w 2018 roku. Więcej na ten temat w artykule “Tarcza antykryzysowa przychylna wytwórcom energii z OZE: dodatkowe 12 miesięcy na sprzedaż energii z OZE za zgodą Prezesa URE”. Konsekwencją wprowadzonych zmian w zakresie możliwości wydłużenia terminu sprzedaży energii z OZE, jest najnowsza nowelizacja ustawy OZE (dokonana tzw. tarczą 2.01), którą ustawodawca przedłuża obowiązywanie umów przyłączeniowych.
Możliwość przedłużenia obowiązywania umów o przyłączenie do sieci przed koronawirusem
W celu umożliwienia wytwórcom przygotowanie jak największej liczby projektów instalacji OZE ustawodawca „już” w 2019 r. przedłużył obowiązywanie umów o przyłączenie do sieci. Nowelizacją z 19 lipca 2019 r.2 dodał do ustawy OZE art. 184d, zgodnie z którym w mocy pozostały umowy o przyłączenie do sieci (niewypowiedziane z przyczyn wynikających z art. 191 ust. 1 ustawy OZE lub art. 7 ust. 2a pkt 2 ustawy – Prawo energetyczne), pod warunkiem, że wytwórca złożył wniosek o przedłużenie terminu (określając we wniosku termin przedłużenia obowiązywania umowy o przyłączenie do sieci) do OSD lub do OSP, przy czym przedłużenie zależne było od złożenia wniosku w odpowiednim terminie (tj. w maksymalnym terminie 3 miesięcy od dnia wejścia ustawy nowelizującej z 19 lipca 2019 r.3). Ponadto OSD lub OSP zobligowane zostały do przedłużenia umów przyłączeniowych, w których termin na dostarczenie po raz pierwszy energii elektrycznej do sieci przypada przed dniem 30 czerwca 2021 r.
Dodatkowe możliwości w zakresie przedłużenia obowiązywania umów o przyłączenie do sieci wprowadzone tarczą 2.0
Od 18 kwietnia 2020 r. obowiązuje znowelizowany, tarczą 2.0., przepis art. 184d ust. 1 ustawy OZE, zgodnie z którym:
„ umowy o przyłączenie do sieci, niewypowiedziane do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy z przyczyn, o których mowa w :
- art. 191 ust. 1 lub
- art. 7 ust. 2a pkt 2 ustawy – Prawo energetyczne – w których termin na dostarczenie po raz pierwszy do sieci energii elektrycznej przypada przed dniem 30 czerwca 2022 r. zachowują moc do dnia określonego we wniosku wytwórcy o przedłużenie tego terminu złożonego do przedsiębiorstwa energetycznego wykonującego działalność gospodarczą w zakresie przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, pod warunkiem że termin na dostarczenie energii elektrycznej po raz pierwszy do sieci, określony w tym wniosku, nie będzie przypadał później niż w dniu 30 czerwca 2022 r.”
Nowe przepisy, wprowadzone ze względu na panującą pandemię koronawirusa, regulują sytuację prawną wytwórców, dla których termin na dostarczenie energii z OZE po raz pierwszy do sieci nie będzie przypadał później niż w dniu 30 czerwca 2022 roku. W praktyce oznacza to, że wprowadzone zmiany dotyczą inwestycji, które wygrały aukcję w 2019 roku lub w 2018 roku albo tych którzy działają poza systemem aukcyjnym.
Wniosek o przedłużenie umów o przyłączenie do sieci
Z nowego brzmienia art. 184d ust. 1 ustawy OZE wynika jednoznacznie, że przedłużenie mocy umów o przyłączenie dotyczy tych sytuacji, gdy termin na dostarczenie po raz pierwszy do sieci energii z OZE przypada przed 30 czerwca 2022 roku. Z przepisu tego wynika ponadto, że wytwórca musi złożyć wniosek o przedłużenie, a przedsiębiorstwo energetyczne (tj. OSD lub OSP) jest obowiązane do przedłużenia terminu dostarczenia po raz pierwszy do sieci energii z OZE w terminie 30 dni od dnia złożenia takiego wniosku, a spory powstałe pomiędzy wytwórcą a przedsiębiorstwem energetycznym rozstrzyga Prezesa URE (zgodnie z art. 8 ustawy – Prawo energetyczne) w terminie 30 dni, licząc od dnia wpływu wniosku o rozstrzygnięcie sporu4.
W tarczy 2.0. ustawodawca nie wskazał wprost w jakim terminie należy złożyć wniosek o przedłużenie umów o przyłączenie do sieci. Inaczej było w ustawie nowelizującej ustawę OZE w lipcu 2019 r. Wówczas ustawodawca zdecydował, że przedłużenie umów o przyłączenie do sieci jest zależne od złożonego w terminie wniosku, a termin ten wynosił 3 miesiące od dnia wejścia w życie ustawy, a więc upłynął 29 listopada 2019 roku. Uwzględniając intencje ustawodawcy, który tarczą 2.0. zmienił (wydłużył) dopuszczalny termin pierwszej dostawy energii z OZE z 30 czerwca 2021 roku na 30 czerwca 2022 roku, a jednocześnie nie określił wprost (na zasadzie analogi do treści art. 20 ustawy nowelizującej z 19 lipca 2019 roku) terminu na złożenie wniosku do OSP lub OSD, należy przyjąć, że datą graniczną jest data 30 czerwca 2022 roku, przy czym należy uwzględnić że OSP i OSD mają 30 dni na przedłużenie umowy o przyłączenie do sieci (zgodnie z art. 184d ust. 2 ustawy OZE), co prowadzi do wniosku, że wykładnia nowych przepisów przyjętych postanowieniami tarczy 2.0., prowadzi do wniosku, że wniosek o przedłużenie należy złożyć maksymalnie do 31 maja 2022 roku. Po tym terminie prawo przyznane tarczą 2.0. wygaśnie.
1 Ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, Dz. U. poz. 695.
2 Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. poz. 1524.
3 Zgodnie z art. 20 ustawy nowelizującej z dnia 19 lipca 2020 r.” „wniosek, o którym mowa w art. 184d ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, wytwórca może złożyć w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy”.
4 Art. 184d ust. 2-3 ustawy OZE.
