Ustawa pomocowa obowiązuje
Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. – o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa weszła w życie. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej w minioną sobotę podpisał zapowiadaną wcześniej ustawę pomocową. Przepisy tej ustawy, z pewnymi wyjątkami, obowiązują jednak z mocą wsteczną – od dnia 24 lutego 2022 r, tj. od dnia rozpoczęcia konfliktu zbrojnego w Ukrainie.
Co reguluje ustawa pomocowa?
Ustawa określa między innymi różnego rodzaju pomoc (materialną i niematerialną) dla obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium naszego kraju w związku z agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, a także reguluje niektóre formalne kwestie po stronie Rzeczypospolitej Polskiej (po stronie urzędów, czy też polskich pracodawców).
Co istotne – omawiana ustawa pomocowa ma zastosowanie co do zasady do obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa.
Ułatwiony dostęp do rynku pracy dla obywateli Ukrainy
Pracodawca, który zamierza zatrudnić obywatela Ukrainy, zobowiązany jest do podjęcia określonych procedur legalizujących prawo do pracy takiej osoby na terytorium naszego kraju. Z racji tego, że Ukraina nie jest członkiem Unii Europejskiej ani Europejskiego Obszaru Gospodarczego, dotychczas stosowało się do jej obywateli przepisy dotyczące zatrudniania osób z państw trzecich. Osoby te musiały więc posiadać legalny pobyt i dokument uprawniający do podjęcia pracy w Polsce.
Ustawa pomocowa zakłada, że obywatele Ukrainy, którzy wjechali na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od dnia 24 lutego 2022 r. w związku z konfliktem zbrojnym w Ukrainie, a także obywatele Ukrainy, którzy dotychczas legalnie przebywali i pracowali w Polsce – będą mogli pracować w naszym kraju bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę lub oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy.
W takim przypadku, polski pracodawca zobowiązany będzie do zgłoszenia powiatowemu urzędowi pracy (za pośrednictwem systemu teleinformatycznego – praca.gov.pl) podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy. Będzie miał na to 14 dni od dnia zaistnienia tego faktu. W takim zawiadomieniu pracodawca przekazuje urzędowi między innymi następujące informacje: swoje dane i obywatela Ukrainy, którego zatrudnia, rodzaj zawartej umowy, stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy, czy też miejsce pracy tego obywatela.
Co ważne – obywatel Ukrainy, który dotychczas legalnie pracował w Polsce na podstawie zezwolenia na pracę lub oświadczenia, może bez dodatkowych obowiązków dalej wykonywać tę pracę.
Obywatele Ukrainy mogą również podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na takich samych zasadach jak obywatele polscy, pod warunkiem, że zostanie nadany im numer PESEL.
Urząd Pracy także dla obywateli Ukrainy
Przepisy zawarte w ustawie pomocowej pozwalają także obywatelom Ukrainy na rejestrację w powiatowych urzędach pracy jako osoby bezrobotne czy poszukujące pracy. Dzięki temu uprawnieniu będą mogli oni skorzystać z instrumentów rynku pracy w postaci, np. pośrednictwa, czy też poradnictwa zawodowego, szkoleń, staży – na takich samych zasadach jak obywatele polscy.
Katarzyna Paradowska
Adwokat
