Realizacja inwestycji niezależnie od tego o jakiej gałęzi transportu mowa, wiąże się z ryzykiem, w tym ewentualnym zejściem z budowy Podwykonawcy. W przypadku, w którym Podwykonawca nie zlecał robót dalszym Podwykonawcą – sytuacja wydaje się niegroźna. Jednakże, co w sytuacji, w której mamy do czynienia z zejściem z budowy Podwykonawcy, który nie wypłacał należnego wynagrodzenia swoim pracownikom, jak i dalszym Podwykonawcom?
W tym przypadku sprawę należy rozpatrywać dwutorowo, bowiem mamy do czynienia z umowami zawartymi w ramach realizacji inwestycji, a co za tym idzie dalsi Podwykonawcy mogą dążyć do wypłaty należnych im wynagrodzeń od Inwestorowi. Natomiast, w przypadku pracowników Podwykonawcy – pozostaje im jedynie skorzystanie z rozwiązań przewidzianych przez powszechnie obowiązujące przepisy tj. skierowanie pozwu do sadu powszechnego bowiem solidarna odpowiedzialność Inwestora nie odnosi się do wypłaty wynagrodzenia pracownikom dalszego Podwykonawcy, a przedsiębiorcom którym dalszy Podwykonawca nie wypłacił należnego wynagrodzenia.
W przypadku dalszych Podwykonawców sprawa nie jest skomplikowana – dopóki, dopóty zostali oni zgłoszeni Inwestorowi.
Stan faktyczny
W 2017 r. doszło do sytuacji, w której Podwykonawca – rumuńska spółka – ACN Contract Poland SRL Sp. z o.o. przerwała prace na budowie drogi ekspresowej S-5 nie dokonując zapłaty pracownikom oraz swoim podwykonawcom. W tej sytuacji postępowanie Inwestora – GDDKiA – winno opierać się na dwutorowej procedurze, tj. poinformowaniu pracowników Podwykonawcy o ich prawach i skierowaniu na właściwą ścieżkę w dochodzeniu swoich prawach, z drugiej strony poinformowaniu dalszych Podwykonawców o ich prawach i obowiązkach określonych w przepisach powszechnie obwiązujących, jak i wynikających z Kontraktu. W głównej mierze, działania informacyjne skierowane były na wskazanie dokumentów jakie należy przedłożyć GDDKiA w celu rozpatrzenie roszczenia względem nierzetelnego Podwykonawcy.
Wykonywałem roboty budowlane – co mam zrobić, gdy Podwykonawca nie wypłacił należnej mojej firmie wynagrodzenia?
Co do zasady, dalszy Podwykonawca jest chroniony przez obowiązujące przepisy. Jak wiadomo, Inwestor odpowiada solidarnie z Wykonawcą za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy. Co to oznacza dla dalszych Podwykonawców? – powinni w pierwszej kolejności zwrócić się do Wykonawcy o bezpośrednią zapłatę. W przypadku, w którym Wykonawca nie przychyli się do wniosku strony, może ona dochodzić swoich praw u Inwestora.
Jako podstawy prawne rozważać należy w szczególności:
- Postanowienia zawarte w warunkach Kontraktowych
- Ustawę z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych – w tym art. 143c
- Ustawę z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, w szczególności art. 6471
Zgodnie z obowiązującą linią orzeczniczą solidarna odpowiedzialność Inwestora powstaje już w momencie, w którym miał on dostateczną wiedzę poprzedzającą udzielenie zgody o powierzenie części prac podwykonawcy, która obejmowała osobę podwykonawcy i przedmiotowych elementów zawartej lub zawieranej z nim umowy. Do milczącej zgody dochodzi natomiast wówczas, gdy na podstawie art. 6471§2 k.c., Inwestorowi przedłożono projekt umowy lub umowy z podwykonawcą wraz z dokumentacją odnoszącą się do przedmiotu umowy. Takie dostarczenie o charakterze kierunkowym jest warunkiem prawnym powstania odpowiedzialności na gruncie art. 6471§5 k.c. (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2017 r., sygn. I CSK 408/16; czy Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 października 2016 r., sygn. IV CSK 834/15).
W niniejszej sprawie nasza kancelaria wspomaga GDDKiA Oddział w Bydgoszczy, czego owocem były liczne spotkania, jak i ulotka informacyjna zawierająca podstawowe elementy na jakie Podwykonawcy powinni zwrócić uwagę zwracając się do Inwestora. Więcej informacji w ulotce informacyjnej:
W czym możemy pomóc?