Na stronie Rządowego Centrum Legislacji znaleźć można już projekt rozporządzenia w sprawie tzw. procesów rynku energii. Nowe regulacje, a z nimi obowiązki operatorów CSIRE mają być filarem inteligentnego systemu pomiarowego w Polsce. Niestety niosą ze sobą dość obszerną reorganizację obecnego sposobu realizacji procesów rynku energii elektrycznej oraz konieczność migracji danych niezbędnych do uruchomienia systemu.
Czym jest systemem pomiarowy i procesy na rynku energii?
Zgodnie z definicją zawartą w ustawie – Prawo energetyczne, za procesy rynku energii uznawana jest sekwencja działań realizowanych przez co najmniej dwa podmioty będące użytkownikiem systemu elektroenergetycznego lub operatorem informacji rynku energii. W wyniku tych działań następuje sprzedaż energii elektrycznej, jej wprowadzenie do sieci lub pobór lub świadczenie usług związanych z energią elektryczną.
Za system pomiarowy uznawany jest natomiast system zdalnego odczytu, liczniki zdalnego odczytu wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną skomunikowane z tym systemem zdalnego odczytu oraz liczniki konwencjonalne, służący do przetwarzania danych pomiarowych, w celu ich przekazania do centralnego systemu informacji rynku energii.
Na potrzeby tego tekstu przyda się nam znajomość jeszcze jednego pojęcia – centralnego systemu informacji rynku energii. Jest to system informacyjny służący do przetwarzania informacji rynku energii na potrzeby realizacji procesów rynku energii oraz wymiany informacji pomiędzy użytkownikami systemu elektroenergetycznego.
Głowna idea rozporządzenie?
Rozporządzenie dotyczące procesów rynku energii wydane zostało w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania całego systemu pomiarowego, w szczególności poprzez enumeratywne wskazanie procesów rynku energii realizowanych za pośrednictwem centralnego systemu informacji rynku energii.
Określenie tych procesów rynku energii umożliwi operatorowi informacji rynku energii (dalej: OIRE) podjęcie prac związanych z budową i wdrożeniem centralnego systemu informacji rynku energii (dalej: CSIRE).
Co określa rozporządzenie?
Rozporządzenie dotyczące procesów rynku energii ma określać w szczególności dokładny wykaz procesów rynku energii elektrycznej realizowanych za pośrednictwem CSIRE oraz sposób ich realizacji.
Tym samym rozporządzenie uzupełni lukę w obecnie funkcjonujących przepisach w zakresie wykazu procesów rynku energii, oraz dokona standaryzacji procesów rynku energii.
W praktyce oznaczać to będzie gromadzenie danych dotyczących zawieranych umów, punktów poboru, parametrów jakościowych energii oraz przypisze punkt poboru energii elektrycznej do konkretnego odbiorcy.
Zbierane dane dotyczące procesów rynku energii umożliwią m.in. łatwiejsza zmianę sprzedawcę czy też indywidualizację oferty sprzedaży energii elektrycznej.
Projektowane rozporządzenie przyczyni się do pełnej realizacji przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. jako przyszłego operatora informacji rynku energii (OIRE) – prac nad budową i wdrożeniem Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii.
Jakie procesy rynku energii będą monitorowane?
Projektowane rozporządzenie enumeratywnie wymienia procesy rynku energii na podstawie przetworzonych przez centralny system informacji rynku energii informacji rynku energii.
Za pośrednictwem CSIRE realizowane będą następujące procesy rynku energii:
- proces wymiany informacji dotyczących umowy sprzedaży lub umowy kompleksowej, w tym umowy sprzedaży rezerwowej oraz umowy kompleksowej zawierającej postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej, dotyczących danego punktu pomiarowego;
- proces przypisania odbiorcy, wytwórcy lub posiadacza magazynu energii elektrycznej do punktu pomiarowego, lub wykreślenia przypisania odbiorcy, wytwórcy lub posiadacza magazynu energii elektrycznej do punktu pomiarowego;
- proces wymiany informacji dotyczących umowy o świadczeniu usług dystrybucji lub przesyłania energii elektrycznej ( z wyłączeniem umów objętych procesem, o którym mowa w pkt 5);
- proces wymiany informacji o punkcie pomiarowym;
- proces wymiany informacji dotyczących umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej zawieranej ze sprzedawcą, umożliwiającej temu sprzedawcy zawieranie umów sprzedaży, umów kompleksowych, w tym umów sprzedaży rezerwowej oraz umów kompleksowych zawierających postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej;
- proces wymiany informacji dotyczących umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej zawieranej z podmiotem odpowiedzialnym za bilansowanie handlowe, umożliwiającej temu podmiotowi świadczenie bilansowania handlowego na obszarze działania danego operatora systemu elektroenergetycznego;
- proces wymiany informacji o podmiocie odpowiedzialnym za bilansowanie handlowe;
- proces wymiany informacji w zakresie danych pomiarowych lub zdarzeń rejestrowanych przez licznik zdalnego odczytu;
- proces wymiany informacji w zakresie zarządzania dostarczaniem energii elektrycznej do odbiorcy;
- proces wymiany informacji dotyczących jakości dostarczanej energii elektrycznej;
- proces wymiany informacji rynku energii związanych z realizacją pozostałych procesów rynku energii.
Podsumowanie
Wskazać należy, że CSIRE osiągnie zakładaną funkcjonalność w terminie 3 lat od dnia wejścia w życie ustawy, czyli od 20 maja 2021 r.
Rozporządzenia w sprawie procesów rynku energii uznać należy za jedną z podstaw tworzenia inteligentnego systemu pomiarowego w Polsce. Niestety ciężar jego utworzenia spoczywać będzie w dużej mierze na barkach operatorów CSIRE.
Przepisy regulujące system pomiarowy
Wskazać należy, że system pomiarowy w Polsce regulują następujące akty prawne:
- Ustawa z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne;
- Ustawa z 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (wdraża CSIRE).
Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie procesów rynku energii stanowi realizację art. 11zh ust. 1 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne znowelizowanej ustawą z 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw.